| >NASZE STRONY |
 MAIN |
|
|
GRY FABULARNE |
|
|
GRY cRPG |
|
|
FANTASTYKA |
|
|
PROJEKTY |
|
|
|
|
 Statystyki |
userzy w serwisie:
gości w serwisie: 0 |
|
|
|
Elen Sila Lumenn Omentielvo!
Witaj w Bag End
|
CHRONOLOGIA Śródziemia i Nieśmiertelnych Krain
Jak korzystać z "Chronologii"?
Chronologia Śródziemia i Nieśmiertelnych Krain prezentuje opisywane przez J. R. R. Tolkiena uporządkowane zdarzenia w ciągu kolejnych stuleci. Możemy je podzielić na trzy grupy: ery wspólne Śródziemiu i Nieśmiertelnym Krainom (a więc ogólnie Ardzie), dzieje samych Nieśmiertelnych Krain oraz Dzieje Śródziemia.
Ery Wspólne opisują zdarzenia, które zachodziły niezależnie od Śródziemia czy Nieśmiertelnych Krain (np. Stworzenie). Dzieją się one na Ardzie - w obu tych krainach lub poza nią. Drukowanymi literami zapisane są okresy historii, pojedyncze zdarzenia natomiast są wypunktowane.
Ery Nieśmiertelnych Krain opisują dzieje tylko i wyłącznie tych krain. Drukowanymi literami ponownie zapisano nazwy okresów, a (uwaga!) pojedyncze zdarzenia są wypunktowane. Jest to bardzo ważne, ponieważ pojedyncze okresy (litery drukowane) Nieśmiertelnych Krain odpowiadają okresom Er Śródziemia.
? Pierwsza Faza Ery Drzew Nieśmiertelnych Krain odpowiada Latom Ciemności w Śródziemiu.
? Druga Faza Ery Drzew Nieśmiertelnych Krain odpowiada Erze Gwiazd w Śródziemiu.
? Era Słońca Nieśmiertelnych Krain odpowiada Erze Słońca w Śródziemiu.
Pojedyncze wydarzenia, dokładnie ponumerowane, z danej Ery Nieśmiertelnych Krain odpowiadają wydarzeniom o tym samym numerze odpowiedniej Ery Śródziemia. Np. Druga Faza Ery Drzew NK odpowiada Erze Gwiazd w Śródziemiu. W Czwartej Erze Drugiej Fazy Ery Drzew ma miejsce Uwolnienie Melkora, oznaczone jako wydarzenie nr. 2. Odpowiada ono wydarzeniu nr. 2 z Czwartej Ery Gwiazd Śródziemia, czyli "Laiquendi wkraczają do Ossiriandu". Czasami w danej chwili w jednej z krain może się nic nie dziać lub po prostu nie istnieją żadne zapisy o ówczesnych wydarzeniach - wtedy zastosowane jest oznaczenie "...".
ERY WSPÓLNE
STWORZENIE
Eru - Ten, który jest sam, Jedyny
"Na początku był Eru, Jedyny, którego na obszarze Ardy nazywają Illuvatarem" - to zdanie rozpoczyna "Silmarillion" na wzór Staremu Testamentowi. Eru istnieje od zawsze i będzie istniał wiecznie.. Stoi ponad wymiarami, ponad czasem, ponad prawami, ponad rozumieniem.
Ukształtowanie Pozaczasowych Przestrzeni
Eru kształtuje Przestrzenie nie podlegające upływowi czasu, które wypełnia swoją Istotą.
Stworzenie Ainurów
Eru stwarza Ainurów, Istoty Święte, stworzone z Jego myśli. "Ci byli z nim wcześniej, niż powstało wszystko inne. Rozmawiał z nimi i podawał im tematy muzyczne. Ainurowie zaś śpiewali dla Niego i On radował się tą muzyką."
Muzyka Ainurów
"Aż wreszcie Illuvatar zgromadził wszystkich Ainurów i objawił im potężny temat, odsłaniając rzeczy większe i wspanialsze niż te, które im przedtem dał poznać, a blask początku i wspaniałość zakończenia tak olśniły Ainurów, że pokłonili się Illuvatarowi w milczeniu. (...) głosy Ainurów (...) zaczęły kształtować z tematu Illuvatara Wielką Muzykę (...)" Każdy z Ainurów wniósł do Wielkiej Muzyki inne elementy. Jeden tylko Melkor starał się wybić ponad innych i burzył harmonię całości.
Wizja Ei
"Gdy zaś znaleźli się w Pustce, Illuvatar rzekł:
- Spójrzcie! Oto wasza Muzyka
! I ukazał im Wizję (...); zobaczyli nowy Świat w postaci kuli zawieszonej pośród Pustki, z niej wyodrębnionej. (...) Świat zaczął przed ich oczyma odsłaniać swoją historię i wydawało im się, że żyje i rośnie."
Stworzenie Świata (Ardy)
Illuvatar urzeczywistnił wszystkie elementy włączone do Wielkiej Muzyki przez każdego z Ainurów tworząc Ardę, czyli Ziemię. Miejsce to miało być domem Dzieci Illuvatara- Pierworodnych Elfów i Następców - Ludzi. "(...) Illuvatar przywołał ich i rzekł:
- Wiem, czego pragną wasze serca: aby to, co się wam objawiło, stało się bytem prawdziwie, takim, jakim wy sami jesteście, a zarazem odmiennym od was. Dlatego powiadam: Ea! Niech się stanie! I wysyłam w Pustkę mój Niezniszczalny Płomień, który będzie się palił w sercu Świata, a Świat ten będzie istniał prawdziwie. (...)
I nagle Ainurowie ujrzeli w dali światło, jak gdyby obłok z żywym sercem z płomienia; i zrozumieli, że to już nie wizja tylko, lecz rzecz nowa, stworzona przez Illuvatara: Ea, Świat, który Jest."
STWORZENIE ARDY
Valarowie i Majarowie zstępują na Ardę
Illuvatar przemówił do Ainurów:
"- Ci spośród was, którzy tego pragną, mogą tam zstąpić.
(...) Tak się stało, że część Ainurów wciąż jeszcze mieszka wraz z Illuvatarem poza obrębem Świata, inni zaś- a między nimi wielu spośród najmożniejszych i najpiękniejszych- pożegnali Illuvatara i zstąpili na Świat. Lecz Illuvatar postawił im warunek lub może miłość tego od nich zażądała, aby odtąd cała ich władza ograniczała się do obrębu Świata i z nim była związana raz na zawsze, dopóki się wszystko nie dopełni, aby w ten sposób oni stali się życiem Świata, a Świat ich życiem. Dlatego nazywano ich Valarami, to jest Potęgami Świata."
"Wraz z Valarami przyszły inne duchy, także wcześniejsze niż Ea, podobne w istocie do Valarów, lecz niższej rangi. Są to Majarowie, podlegli Valarom, ich słudzy i pomocnicy."
Tworzenie Ardy
"Tak więc w niezmierzonych i niezbadanych pustaciach rozpoczynali przed niezliczonymi i zapomnianymi wiekami swoją wielką pracę w Głębinach Czasu i trudzili się, dopóki nie nadeszła godzina, gdy na wyznaczonym miejscu, wybranym w rozległych przestrzeniach Ei, powstała siedziba dla Dzieci Illuvatara. Największy udział w tych pracach mieli Manwe, Aule i Ulmo, lecz był z nimi także od pierwszej chwili Melkor, który we wszystko się wtrącał i w miarę możliwości starał się każde dzieło podporządkować własnym życzeniom i celom (...)"
Arda ukształtowana
"(...) chociaż żadne z dzieł nie urzeczywistniało w pełni ich woli i zamiarów, chociaż każda rzecz różniła się w kształtach i barwach od pierwotnego zamysłu, Ziemia z wolna została ukształtowana i umocniona."
Wypędzenie Melkora
Melkor od początku pragnął posiąść Świat wyłącznie dla siebie. Oświadczył Valarom: "To będzie wyłącznie moje królestwo. Biorę je sobie na własność." Jednak Manwe, brat Melkora, nie dopuścił do tego. Zwołał mnóstwo duchów większych i mniejszych, by, zstępując na Ardę, obroniły ją.. Rozgorzał spór i Melkor musiał się wycofać "...w inne sfery Świata, gdzie mógł robić, co zechciał, lecz żądza panowania nad Ardą nie wygasła w jego sercu."
ERY LATARNI
1. Wykonanie Latarni Valarów- Illuiny i Ormala
"(...) potrzebne stało się światło, więc Aule na prośbę Yavanny wykuł dwie ogromne latarnie, aby oświetlały Śródziemie, zbudowane jego staraniem w okręgu mórz. Varda napełniła latarnie, Manwe obwiódł je aureolą, a inni Valarowie umieścili na kolumnach (...) Jedna latarnia, nazwana Illuiną, wznosiła się w pobliżu północnej krawędzi Śródziemia, druga- Ormal- nad jego południowym brzegiem, a światło spływające z Latarni Valarów zalewało Ziemię tak, że dzień panował na niej niezmiennie."
2. Ukształtowanie Almarenu
"(...) na wyspie Almaren pośród Wielkiego Jeziora, obrali sobie pierwszą siedzibę Valarowie, gdy wszystko na świecie było jeszcze młode i nowe, a świeżość zieleni urzekała oczy twórców Ardy; długi czas trwali w zadowoleniu."
3. Zrodzenie Wielkich Lasów Ardy
Yavanna daje początek Wielkim Lasom Ardy.
4. Budowa Utumno, twierdzy Melkora
"Tymczasem na północy Melkor budował swoją potęgę i nie spał, lecz czuwał i pracował; wysyłał na świat złe istoty, które na swój sposób znieprawił, tak że senne mroczne lasy zaroiły się od potworów siejących postrach. Inne demony gromadził u swego boku w Utumno (...)" Jednymi z pierwszych istot, które przystały do niego były ogniste duchy- Balrogowie. "Zbudował też fortecę i zbrojownię nie opodal północno-zachodnich wybrzeży morza, przygotowując się do odparcia wszelkich ataków, jakie mogłyby mu grozić ze strony Amanu. Dowództwo tej warowni powierzył swojemu namiestnikowi, Sauronowi, a nazywało się to miejsce Angbandem."
5. Zbuntowani Majarowie i demony zstępują na Ardę
Melkor "Zgromadził więc wokół siebie duchy z różnych sfer Ei, znieprawił je naginając do służby swoim niecnym celom i poczuł się potężny."
6. Zniszczenie Latarni i Almarenu
"(...) Melkor wznowił swoje złowieszcze działanie (...) wszczął znienacka wojnę i zadał pierwszy cios, zanim Valarowie zdążyli się przygotować do obrony; zaatakował Illuinę i Ormal, zwalił słupy i rozbił latarnie. Potężne słupy padając na zdruzgotały lądy, a wzburzone morza wystąpiły z brzegów. Płomienie z roztrzaskanych latarni rozlały się po ziemi dopełniając zniszczenia." Tak skończyła się Wiosna Ardy. W ruiny obrócił się także Almaren. Nową siedzibę Valarowie urządzili za ścianą gór Pelori, w krainie Valinoru.
NIEŚMIERTELNE KRAINY
ERY DRZEW: Pierwsza Faza
1. Utworzenie Valinoru; Stworzenie Drzew Valarów
"(...) w krainie zwanej Valinorem (...) mieli swoje domy, ogrody i wieże. Zgromadzili w tej dobrze strzeżonej dziedzinie ogromne zasoby światła i wszystkie piękne rzeczy ocalone z gruzów Almarenu i stworzyli wiele innych, jeszcze piękniejszych, tak że Valinor zaćmiewał pięknością nawet Śródziemie z czasów, gdy Arda kwitła wiosną."
Valarowie postanowili stworzyć nowe źródło światła. Ukształtowaniem ich dzieła zajęła się Yavanna. "(...) w miarę, jak śpiewała, dwa młode drzewka rosły, coraz wyższe i piękniejsze, aż w końcu zakwitły. Tak zjawiły się na świecie Dwa Drzewa Valinoru, najsławniejsze z dzieł Yavanny (...)" Jedno z drzew, Telperion, miało liście srebrzyste; drugie zaś, Laurelin, złote; a ich kwiaty promieniowały ciepłem i światłem.
2. Stworzenie Orłów
"Duchy w postaci jastrzębi i orłów wciąż przylatywały do jego (Manwego- dop. autorki) siedziby i odlatywały z powrotem, a wzrok ich sięgał do dna mórz i przebijał pieczary wydrążone korzeniami świata."
3. Ukształtowanie Entów
Valarowie spodziewali się, że niedługo na Ardzie pojawią się Pierworodni. Aule wytłumaczył Yavannie, że Dzieci Illuvatara będą potrzebowały pokarmu, drewna na opał i do budowy. Zmartwiona Yavanna udała się do Manwego i poprosiła go o możliwość ochronienia przynajmniej części swych dzieł. Tak powstali Entowie- Pasterze Drzew.
ERY DRZEW: Druga Faza
PIERWSZA ERA
1. Światło Gwiazd uczynione przez Vardę
Podczas, gdy Valarowie rezydowali w jaśniejącym światłem Drzew Valinorze, Śródziemie spowijał półmrok, rozjaśniany światłem tylko nielicznych gwiazd. Zgodnie z wolą Manwego, Varda, Królowa Ardy, udała się na Taniquetil, by spojrzeć na Śródziemie. "I przystąpiła zaraz do wielkiej pracy, do największego ze wszystkich dzieł dokonanych przez Valarów, odkąd zstąpili na Ardę. Zebrała srebrną rosę z olbrzymich mis stojących pod Teleperionem i z niej ukształtowała nowe gwiazdy, błyszczące jaśniej niż stare, aby oświetlić kraj na przyjście Pierworodnych."
2. ...
(tutaj historia na jakiś czas milczy)
3. Orome odkrywa elfy
"(...) gdy Varda ukończyła swą pracę- a trwało to bardzo długo- (...) Dzieci Ziemi zbudziły się. Nad oświetlonym gwiazdami jeziorem Kuivuienen, Wodą Przebudzenia, Pierworodni ocknęli się ze snu, w którym spoczywali z woli Illuvatara (...) Pewnego razu zdarzyło się, że Orome jadąc na łowy do wschodnich krain skręcił nad morzem Helkar ku północy i pomknął przez cienie Orokarni, Gór Wschodu. Nagle wierzchowiec jego, Nahar, zarżał głośno i stanął jak wryty. (...) Tak oto, właściwie przypadkiem, Valarowie dowiedzieli się o przybyciu na Ardę tych, których od dawna wyczekiwali."
4. Valarowie wyruszają na Wojnę Potęg
Valarowie pragnęli uchronić Pierworodnych od Cienia Melkora, którego mroczna potęga na północy cały czas rosła. Manwe postanowił stawić czoła swemu bratu. "Melkor nigdy potem nie zapomniał, że wojnę podjęto w obronie elfów i że to oni stali się przyczyną jego klęski." Ostatecznie udało się Valarom sforsować bramę Utumno, a Melkor skrył się w najgłębszym lochu, skąd wyciągnął go, skutego łańcuchem Angainorem, jego największy wróg - Tulkas.
DRUGA ERA
1. Uwięzienie Melkora; Początek pokoju na Ardzie; Wezwanie Valarów
Melkor stanął przed obliczem Valarów i wydano na niego wyrok- wtrącono go do więzienia w warowni Mandosa, gdzie miał pokutować przez trzy wieki i dopiero po upływie tego czasu sprawa miała być ponownie rozpatrzona. Początek niewoli Melkora zbiega się z początkiem długiego pokoju na Ardzie. Valarowie zgromadzili się na kolejnej naradzie, by zadecydować o losach elfów. Ostatecznie postanowiono zaprosić ich do Valinoru. Wtedy to nastąpił pierwszy podział wśród Pierworodnych: cały szczep Inwego i większość z rodu Finwego oraz Elwego ruszyli za Oromem- tych znano później jako Eldarów.
2. Vanyarowie i Noldorowie przybywają do Eldamaru
Teleri, Vanyarowie i Noldorowie ruszyli więc za Oromem, który prowadził ich przez górskie przełęcze ku Wielkiemu Morzu. Hufiec Telerich zboczył z drogi miał przybyć najpóźniej ze wszystkich. Vanayarowie i Noldorowie przybyli nad morze najprędzej i wtedy zjawił się Ulmo, który na wyrwanej z korzeni wyspie posłał ich do upragnionego Eldamaru- Krainy Elfów.
3. Budowa Tirionu
"Na wierzchołku Tumy zbudowali sobie Eldarowie miasto, białe mury i tarasy Tirionu; nad wszystkimi górowała Wieża Ingwego, Mindon Eldalieva, a światło srebrnej latarni przebijało mgły i widoczne było z daleko na morzu (...) W Tirionie na wzgórzu Tuna Vanyarowie i Noldorowie mieszkali razem przez długie wieki. Ponieważ z wszystkich cudów Valinoru najbardziej kochali Białe Drzewo, Yavanna dała im drzewo zupełnie do Telperiona podobne (...)"
TRZECIA ERA
1. Teleri przybywają na Tol Eresseę
Podczas podróży Telerich do Eldamaru, poprosili oni Ulma, aby ten wstrzymał swą pływającą wyspę, a Valarowie zrozumieli, że lepszym miejscem dla Telerich jest Śródziemie. Ulmo przytwierdził więc wyspę do ziemi w Zatoce Eldamaru. "(...) dano jej nazwę Tol Eressea, to znaczy Samotna Wyspa, i na niej zamieszkiwali Teleri tak, jak sami pragnęli; mając nad sobą gwiazdy niebios, a zarazem mając w zasięgu wzroku Aman i wybrzeża krainy nieśmiertelności (...)"
2. Teleri budują pierwsze okręty
3. Założenie Alqualonde
Teleri założyli także główne miasto i port na wybrzeżach Amanu, zwane Alqualonde, Łabędzią Przystanią, oświetlone mnóstwem latarni, skąd wypływały statki budowane na kształt łabędzi.
CZWARTA ERA
1. Noldorowie wymyślają alfabet Tengwar
2. Uwolnienie Melkora
"Skończył się (...) wyznaczony wyrokiem Valarów czas niewoli Malkora (...) Manwe, tak jak mu przyrzekł, wezwał go przed trony Valarów. Ujrzał Melkor ich chwałę i szczęście, a w sercu jego zbudziła się zazdrość; ujrzał Dzieci Illuvatara siedzące u stóp Potęg Świata i w sercu jego wezbrała nienawiść; ujrzał bogactwo klejnotów i zapałał rządzą posiadania tych skarbów. Ukrył jednak swoje myśli i odroczył zemstę (...) Manwe udzielił Melkorowi przebaczenia (...)" Valarowie nie chcieli jednak tracić go z oczu, toteż zabronili mu oddalać się poza bramy Valmaru. "Melkor wszakże mówił i postępował wtedy pięknie (...) Manwe sądził, że Melkor jest uleczony."
PIĄTA ERA
1. Wykonanie Silmarili
Elf Feanor wykonuje Silmarile- trzy wspaniałe klejnoty, w których zamknięto światło Drzew Valarów. Miały być one najwiekszą chlubą Błogosławionego Królestwa. "Wyglądały jak kryształy diamentów, lecz były od diamentu twardsze i żadna siła znana w królestwie Ardy nie mogła och skazić ani rozkruszyć."
2. Koniec pokoju na Ardzie; Budowa Formenos
"(...) kłamstwami, przewrotnymi podszeptami i fałszywymi radami Melkor posiał niezgodę między Noldorami; ich waśnie stały się później przyczyną końca szczęśliwych dni Valinoru i zmierzch zaćmił odwieczną chwałę. Feanor bowiem zaczął otwarcie buntować się przeciw Valarom, krzyczał głośno, że odejdzie z Valinoru (...) a Noldorów, jeśli pójdą z nim, wyzwoli z poddaństwa." Feanor w północnej części Valinoru, w górach, wybudował sobie obronny zamek i skarbiec- Formenos, gdzie przechowywano mnóstwo klejnotów i oręża oraz Silmarile. Melkor zaś, gdy wyszły na jaw jego zamiary, zbiegł, nim Tulkas zdążył go pojmać.
3. Zniszczenie Drzew Valarów; Pierwsze Bratobójstwo; Ucieczka Noldorów
Melkor spotkał się z ogromną pajęczycą, Ungoliantą, i wspólnie przygotowali kunsztowny plan zamachu na Valinor. Ungolianta okryła ich czarną tkaniną mroku i tak wędrując w ukryciu dotarli aż pod same Dwa Drzewa. Melkor zranił pnie obydwu z nich, natomiast Ungolianta przywarła do ran i zaczęła wysysać życiodajne soki. Drzewa Valarów umarły na zawsze... Daremnie poszukiwano i ścigano Melkora - "Melkor uciekł, dokąd chciał; zemsta została dokonana." Smutni Valarowie zwrócili się więc do Feanora, ażeby oddał im Silmarille, których blask mógłby przywrócić życie Drzewom. On jednak odmówił: "Dobrowolnie tego nie uczynię! A jeżeli Valarowie przymuszą mnie, okaże się dowodnie, że są prawdziwie braćmi Melkora!" Prędko doszły go jednak wieści, iż zginął Finwe, król Noldorów, który stawił czoła Melkorowi. "Wysłannicy powiedzieli też, że Melkor rozbił skarbiec i zabrał wszystkie klejnoty nagromadzone w Formenos. Silmarile przepadły. Usłyszawszy to Feanor wstał, podniósł przed tronem Manwego rękę i przeklął Melkora nazywając go Morgothem, Czarnym Wrogiem Świata (...)" Postanowił odzyskać Silmarile, zebrał towarzyszy i ruszył w ślady Morgotha. Gdy Olwe, władca Aqualonde, odmówił im użyczenia okrętów, doszło do Pierwszego Bratobójstwa, opisanego w żałobnej pieśni "Noldolante, Upadek Noldorów". Feanor, krwią własnych braci, opłacił zdobyte statki i pożeglował do Śródziemia. Pozostała część Noldorów ruszyła przez północne kry, Helkarakse. Podczas wędrówki wielu z nich zginęło, byli jednak związani przysięgą wobec Feanora i nie mogli się z niej wycofać. Valarowie nie chcieli ingerować w ich poczynania i pozwolili im odejść z Valinoru.
ERY SŁOŃCA
PIERWSZA ERA
1. Valarowie tworzą Księżyc i Słońce; Przebudzenie Ludzi
Valarowie długo jeszcze siedzieli w milczeniu po ucieczce Melkora. "Śmierć Drzew nie bolała ich bardziej dotkliwie niż skażenie serca Feanora; to był jeden z najnikczemniejszych postępków Melkora (...)" Nienna i Yavanna ze wszystkich sił starały się przywrócić Drzewom życie, jednak wszystko, co udało się poczynić, to wydanie przez nie srebrnego kwiatu i złotego owocu. Manwe je pobłogosławił, a Aule wykonał odpowiednie naczynie. Obydwa dary Drzew powierzono Vardzie, która umieściła je na dwóch statkach, sterowanych przez Majarów- Tiliona i Arienę. Od tej pory Księżyc i Słońce krążyły po niebiosach wymiennie, choć Księżyc do dziś bywa niestały i czasem można go zobaczyć na niebie razem ze Słońcem.
2. Meliana powraca do Valinoru
Meliana, jedna z Majarów, która opuściła Valinor, by żyć w Śródziemiu u boku męża Thingola, królowa Doriathu, który otaczała przez lata magiczną Obręczą, matka Luthien i założycielka rodu, z którego wywodził się Elrond i Elros- powraca do Valinoru.
3. Valarowie wyruszają na Wojnę Gniewu; Melkor uwięziony
Gdy Pierworodni powrócili do Śródziemia, rezydujący tam na północy Melkor nękał ich, tak że żyli w cierpieniach i wśród nieszczęść. W końcu Valarowie postanowili położyć na wieki kres jego ponurym rządom. "Opowieści niewiele mówią o pochodzie armii Valarów na północ Śródziemia, gdyż nie uczestniczył w nim żaden z elfów, którzy żyli i cierpieli w tej krainie, a ci właśnie utrwalili znaną nam po dziś dzień historię tamtych czasów (...) Starcie armii Zachodu z armią Północy nazwano Wielką Bitwą albo Wojną Gniewu." Morgoth odniósł druzgocącą porażkę- wytępiono niemalże wszystkich Balrogów, orków, oraz ludzi -zdrajców. "(...) przyparty do muru w podziemnej kryjówce, nie zdobył się na waleczność." Spętano go, wyrzucono przez Bramę Nocy poza mury świata, w bezczasową otchłań, i unicestwiono jego królestwo zła na północy
DRUGA ERA
1. Założenie Avallone
Eldarowie zakładają Avallone, przystań i miasto na wyspie Tol Eressei, nazwane tak, ponieważ było ze wszystkich miast najbliższe Valinorowi.
2. Zakaz Valarów
Valarowie ukształtowali wiernym, lojalnym i prawym ludziom rajską wyspę Numenor, na której żyć mieli dłużej niż inni, w szczęściu i dostatku. "Lecz Władcy Valinoru zabronili im pływać w kierunku zachodnim (ku Valinorowi- dop. autorki) dalej niż na tę odległość, z której mogli dostrzec brzegi Numenoru. (...) Manwemu zaś chodziło o to, by Numenorejczycy nie byli narażeni na pokusę szukania Błogosławionego Królestwa, by nie zapragnęli przekroczyć granic wyznaczonych ich szczęściu (...)"
3. Elfy z Avallone handlują z Numenorem
4. Elfy z Avallone podarowują Palantiry Numenorejczykom
Palantiry były to magiczne kryształy, zwane Siedmioma Kamieniami Widzącymi lub "Tymi, które patrzą z daleka". Zrobił je niegdyś sam Feanor w krainie Amanu, a umożliwiały one śledzenie czasów teraźniejszych, przeszłych, a nieraz i przyszłych, a także kontakt między posiadaczami Siedmiu.
5. Inwazja Numenorejczyków; Odmiana Świata
Numenorejczycy przez długi czas żyli w pokoju i szczęściu, budowali piękne okręty i nowe porty, a nawet uczyli swych braci ze Śródziemia nowych umiejętności. W końcu jednak jeden z ich królów, Ar-Farazon, dał się wciągnąć w wir wojny z Sauronem, Majarem i Namiestnikiem Morgotha, który ponoć planował wypędzić Numenorejczyków z wybrzeży Śródziemia. Ar-Farazon wygrał i pojmał Saurona, jednak było to tylko kolejne chytre posunięcie poplecznika Melkora. Przebywając na wyspie zasiał, tak jak niegdyś swój mistrz, niezgodę między ludźmi i zwolna przeistoczył szlachetny lud Numenoru w morderców i łupieżców. Ar-Farazona zaś omotał swymi słowami i nakłonił go nie tylko ku złamaniu zakazu Valarów, lecz nawet ku wypowiedzeniu wojny Valinorowi! Jego flota nigdy nie powróciła, Numenor został zatopiony niczym Atlantyda, a ci, którzy ocaleli (w tym Sauron) udali się do Śródziemia. Illuvatar zaś odmienił na zawsze świat - usuwając Nieśmiertlene Krainy poza dostęp śmiertelnych...
TRZECIA ERA
1. Początek Długiego Pokoju w Valinorze
2. ...
(tutaj historia na jakiś czas milczy)
3. Istari odpływają do Śródziemia
Gdy Sauron ponownie powrócił do Śródziemia, Valarowie zwołali radę, by zastanowić się, jak powstrzymać podstępnego Majara przed wyrządzaniem dalszych krzywd mieszkańcom Śródziemia. Postanowiono więc wysłać pięciu Majarów, którzy przybrali postacie mądrych starców i których celem było obserwowanie i przeciwdziałanie Sauronowi
4. Przybywają okręty Eldarów z Lothlorien i dol Amrothu
Po zakończeniu Wojny o Pierścień, potężny artefakt wykuty przez Saurona, skończyła się w Śródziemiu władza Trzech Elfich Pierścieni, zaś sami Pierworodni zaczęli opuszczać Śródziemie i powracać białymi okrętami do Błogosławionego Królestwa.
5. Valarowie wypędzają ducha Saurona
Ostatecznie pokonany Sauron, opuszcza Ardę.
CZWARTA ERA
1. Przybywają Powiernicy Pierścienia
Do Błogosławionego Królestwa przebywają Bilbo i Frodo Bagginsowie, w towarzystwie Majara Gandalfa.
2. Przybywa ostatni okręt Eldarów
ŚRÓDZIEMIE
LATA CIEMNOŚCI
1. Początek uśpienia roślin przez Yavannę; Budowa Angbandu
Angband, zwany inaczej "Żelaznym Więzieniem" lub "Piekłem Żelaza", był ogromną twierdzą Morgotha w północno-zachodniej części Śródziemia.
2. Pojawienie się Balrogów, wampirów, skrzydlatych bestii, węży, Wielkich Pająków i wilkołaków
3. Ukształtowanie krasnoludów
"Mówiono, że Aule najpierw ukształtował krasnoludów w ciemnościach Śródziemia, tak bowiem pragnął pojawienia się Dzieci Illuvatara, aby mieć uczniów i przekazać im wiedzę oraz swoje umiejętności, że nie mógł dłużej czekać, aż Jedyny urzeczywistni ten swój zamysł. Nadał krasnoludom postać taką, jaką po dziś dzień mają (...) Bojąc się, że inni Valarowie zganią go za to przedsięwzięcie, pracował w ukryciu i tak stworzył pierwszych Siedmiu Ojców Krasnoludzkiego Plemienia w grocie pod górami Śródziemia." Illuvatar wezwał przed swe oblicze Aulego i przykazał mu się wytłumaczyć. Aule gotów był zniszczyć krasnoludów i, pomimo łez, chwycił młot, by ich zmiażdżyć. Jednak Eru przyjał jego ofiarę i obdarzył ich życiem. Zastrzegł jednak, iż nie mogą się pojawić na Ardzie przed Pierworodnymi toteż Aule ułożył ich do głębokiego snu...
ERY GWIAZD
PIERWSZA ERA
1. Rozbłyśnięcie Gwiazd; Przebudzenie Elfów
Patrzcie: Nieśmiertelne Krainy, Ery Drzew - Faza Druga, Pierwsza Era, punkt 3.
2. Przebudzenie entów i krasnoludów
3. Wyhodowanie orków i trolli; Założenie Khazad-Dum
Khazad-dum było wspaniałym królestwem krasnoludów ze szczepu Durina. Położone było pod Górami Mglistymi i ciągnęło się głęboko pod ziemią. W swej wspaniałej siedzibie uczniowie Aulego wyrzeźbili dziesiątki komnat, reprezentacyjnych sal i zgromadzili mnóstwo cennych przedmiotów. Jednak największym skarbem Khazad-dum był mithril - szlachetny metal przypominający nieco srebro, służący to wyrobu głównie broni i zbroi.
4. Wojna Potęg; Zniszczenie Utumno
Patrz: Nieśmiertelne Krainy, Ery Słońca - Pierwsza Era, punkt 3.
DRUGA ERA
1. Początek Wielkiej Wędrówki
Elfickie szczepy: Teleri, Vanyarowie i Noldorowie; ruszyły za Valarem Oromem, który prowadził ich przez górskie przełęcze ku Wielkiemu Morzu. Niemal wszystkie Elfy opuszczają Śródziemie.
2. Pojawienie się Meliany; Koniec Wielkiej Wędrówki
3. Założenie Nogrodu i Belegostu, Założenie Doriathu przez Sindarów
Nogrod (Tumunzahar) i Belegost (Gabilgathol; "Wielka Twierdza") były krasnoludzkimi grodami w Górach Błękitnych.. Doriath, "Kraj Ogrodzony", była to kraina opasana Obręczą Meliany, przedtem nazywana Egladorem, znajdująca się w lasach Neldoren i Region, ze stolicą w Menegroth nad Esgalduiną. Doriathem władała Meliana z mężem Thingolem. Nazywano je także Ukrytym Królestwem.
TRZECIA ERA
1. Falathrimowie sprzymierzają się z Sindarami
2. Krasnoludy wkraczają do Beleriandu
Beleriand znaczyło pierwotnie "Kraina Balaru" i początkowo odnosiła się do ziem położonych przy ujściu Sirionu, niedaleko wyspy Balar. Potem zaś objęła szersze tereny pradawnego wybrzeża północno-zachodniej części Śródziemia, na południe od fiordu Drengist, oraz wszystkie krainy rozciągające się na południe od Hithlumu i na wschód aż do podnóży Gór Błękitnych, przecięte Sirionem na Beleriand Wschodni i Zachodni. Po zatopieniu pod koniec Pierwszej Ery, ostał się tylko Ossiriand (Lindon).
3. Założenie Menegroth
Menegroth, czyli "Tysiąc Grot", było ukrytą stolicą Thingola i Meliany nad Esgalduiną w Doriath. Składało się z wielu przestronnych komnat, zdobionych fontannami, gobelinami, oświetlonych dziesiątkami pochodni i ognisk.
CZWARTA ERA
1. Orki wypędzone z Beleriandu
2. Laiquendi wkraczają do Ossiriandu
Ossiriand, "Kraj Siedmiu Rzek", (czyli Gelionu z dopływami płynącymi z Gór Błękitnych), kraina Elfów Zielonych, jedyna pozostałość po Beleriandzie.
PIĄTA ERA
1. Sindarowie wymyślają alfabet Kirth
Runiczny alfabet Kirth zostaje opracowany przez Daerona z Doriathu.
2. ...
(tutaj historia na jakiś czas milczy)
3. Powrót Melkora i Ungolianty; Koniec uśpienia roślin przez Yavannę
Melkor na spółkę z pajęczycą Ungoliantą niszczy Dwa Drzewa Valarów. Patrz: Nieśmiertelne Krainy Ery Drze: Faza Druga; Era Piąta, punkt 3.
ERY SŁOŃCA
PIERWSZA ERA
1. Przebudzenie ludzi; Początek Wojny o Wielkie Klejnoty
Wraz z pierwszymi promieniami Słońca, w krainie Hildorien, we wschodniej części Śródziemia, przebudzili się ludzie ? Następcy - Drugie Pokolenie Dzieci Illuvatara. "Żaden Valar nie przybył Hildorienu, by ofiarować się ludziom za przewodnika lub zaprosić ich do Valinoru. Ludzie raczej bali się Valarów, niż ich kochali, nie rozumieli, jakie cele przyświecają Potęgą, nie zgadzali się z nimi i wadzili ze światem. Ulmo jednak myślał o nich i (...) słał ludziom w nurtach rzek swoje rady."
2. Wyhodowanie smoków; Zniszczenie królestw Noldorów i Sindarów
3. Wojna Gniewu; Zniszczenie Angbandu; Koniec Wojny o Wielkie Klejnoty
Valarowie rozpoczynają Wojnę Gniewu, w której Morgoth zostaje ostatecznie pokonany. Angband zostaje zniszczony i kończy się tym samym Wojna o Wielkie Klejnoty Elfów - Silmarille.
DRUGA ERA
1. Założenie Lindonu i Numenoru
Lindon- taką nazwę nadano w Pierwszej Erze Ossiriandowi. Po wstrząsie, jaki przyniósł koniec tej Ery, nazwa oznaczała kraj na zachód od Gór Mglistych, nie pochłonięty przez Morze.
2. Sauron zakłada królestwo Mordor
Mordor znaczy dokładnie "Czarny Kraj", ale nazywa się go także Krajem Cienia. Było to królestwo Saurona na wschód od gór Elf Duath, pełne dymów, oparów - bez roślin, o wyschniętej glebie. Stolicą Mordoru był Barad-dur - Czarna Wieża.
3. Wykonanie Jedynego Pierścienia; Wojna Saurona z elfami
"Elfowie zrobili wiele pierścieni, lecz Sauron potajemnie zrobił Pierścień Jedyny, który miał wszystkimi innymi rządzić. Moc tych innych była związana z mocą Jedynego, bo, całkowicie od niego zależne, miały zachować swą siłę tylko dopóty, dopóki on istniał. (...) Lecz elfowie nie dali się taj łatwo ujarzmić. (...) Odtąd nigdy nie ustała wojna między Sauronem a elfami. Eregion został spustoszony, Kelebrimbor (twórca reszty Pierścieni Władzy- dop. autorki) zabity, bramy Morii zamknięto."
4. Pojawienie się Nazguli
"Ludzi łatwiej było usidlić. Ci, którzy posługiwali się Dziewięciu Pierścieniami, zdobyli w swoim czasie wielką potęgę jako królowie, czarnoksiężnicy i wojownicy. Lecz chwała i bogactwa obróciły się później na ich zgubę. Zdawało się, że ich życie nigdy się nie skończy, ale stało się ono dla nich nie do zniesienia. (...) Wcześniej lub później, zależnie od wrodzonej siły i od dobrej lub złej woli, jaką mieli na początku, jeden po drugim stawali się niewolnikami noszonego na palcu pierścienia i ulegali władzy Jedynego, który był w ręku Saurona. (...) To były Nazgule, Upiory Pierścienia, najstraszliwsi słudzy Nieprzyjaciela; nieśli z sobą Ciemności i krzyczeli głosem śmierci."
5. Upadek Numenoru; Pierwszy upadek Mordoru i Saurona
Sauron został pokonany przez dzielnych Numenorejczyków, lecz, podobnie jak jego mistrz, udało mu się zasiać wśród nich niezgodę, która w końcu przyczyniła się do ich klęski i zatopienia wyspy Numenor. Patrzcie też Nieśmiertelne krainy: Ery Słońca, Druga Era, punkt 5. Wreszcie zawarto Ostatni Sojusz Elfów i Ludzi, któremu przewodzili Król Ludzi- Elendil i Król Elfów- Gil-galad. Elendil zginął w walce z Sauronem, jednak jego starszy syn, Isildur, odciął Sauronowi palec z Pierścieniem Jedynym. Władca Pierścieni zniknął na pewien czas z oczu ludów Śródziemia...
TRZECIA ERA
1. Zaginięcie Pierścienia Jedynego
Syn Elendila zabrał Pierścień Jedyny ze sobą. Nie spodziewał się, że choć Sauron został pokonany, jego wojska mogą jeszcze czaić się w Śródziemiu. W bitwie na polach Gladden Isildur poległ, zabity w rzece strzałą przez jednego z orków. Pierścień zsunął się z jego palca i popłynął z nurtem Anduiny... Pierścień trafił w ręce Deagola. Ten jednak został zamordowany przez Smeagola, który porywał cenną zdobycz w Góry Mgliste. Pierścień zapewnił mu długie życie, jednak sprawił, iż chudł on i zmieniał się nie do poznania. Smeagol stał się Gollumem - samotną i zgorzkniałą istotą.
2. Początek inwazji barbarzyńców
3. Ponowne pojawienie się Saurona; Pojawiają się hobbici; Przebudzenie Balroga
Sauron pojawił się w Dol Guldur pod imieniem Czarnoksiężnika. Tymczasem krasnoludy zamieszkujące Khazad-dum, w poszukiwaniu cennego mithrilu, dokopały się zbyt głęboko i przebudziły strasznego Balroga, który wymordował mieszkańców królestwa i przemienił je w posępny grobowiec.
4. Znalezienie Pierścienia Jedynego; Wyhodowanie Uruk-Hai; Bitwa Pięciu Armii
Pierścień trafia przypadkowo z rąk Golluma w ręce hobbita Bilba Bagginsa z Shire, który wraz z drużyną krasnoludów próbuje wypędzić smoka Smauga z Samotnej Góry. U jej podnóży odbyła się decydująca bitwa, zwana Bitwą Pięciu Armii, w której ostatecznie wygrał sojusz elfów, ludzi i krasnoludów. Tymczasem w Mordorze Sauronowi udało się wyhodować nową, lepszą odmianę orków - bojowe Uruk-hai nie lękające się światła.
5. Wyhodowanie Olog-hai; Wojna o Pierścień; Ostateczny upadek Mordoru i Saurona
Olog-hai były nową, inteligentniejszą odmianą trolli. W Shire Bilbo przekazuje Pierścień Jedyny swemu siostrzeńcowi, Frodowi Bagginsowi. Na naradzie Wolnych Ludów w mieście elfów, Rivendell, zostaje postanowione, że Jedyny należy zniszczyć w ogniach Góry Przeznaczenia Mordoru. Powiernikowi Pierścienia ma pomagać Drużyna Pierścienia, złożona z 3 hobbitów: Sama, Merry?ego i Pippina, dwójki ludzi- Aragorna, potomka Isildura; i Boromira, syna Namiestnika Gondoru; elfa Legolasa, krasnoluda Gimliego i Czarodzieja Gandalfa Szarego. Ostatecznie udaje się zniszczyć Pierścień, a Sauron i jego królestwo upada na zawsze...
CZWARTA ERA
1. Odpływa okręt Powierników Pierścienia; Początek panowania ludzi
Bilbo i Frodo Bagginsowie odpływają w towarzystwie Gandalfa do Błogosławionego Królestwa. Aragorn został koronowany na króla Gondoru, elfy zaś odpływają z Śródziemia na Zachód.
2. Odpływa ostatni okręt Eldarów
"W zmierzchu jesiennym okręt wyruszył z Mithlondu i płynął, dopóki morze nieba nie przestały nim targać i nie uniósł się w przestworza ponad mgły świata, by przejść na Prastary Zachód. Taki jest w historii i w pieśni koniec Eldarów."
Den. |
komentarz[0] |  |
|
|
|
|
|
| Komentarze do "Chronologia" |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
